Als huisarts ben je dagelijks bezig met het verbeteren van de gezondheid van je patiënten. Maar wat als de oplossing niet altijd in een pil zit? Het kernteam planetaire gezondheid deelt voor deze lente graag een inspirerende tip: de natuur als medicijn. Gwendolyn Goubin, huisarts in Gent, heeft in haar praktijk ervaren hoe krachtig de natuur kan zijn als medicijn. Ze deelt haar ervaringen graag als inspiratie voor collega’s die willen bijdragen aan het mentaal (en fysiek) welzijn van hun patiënten.
Natuur als krachtig hulpmiddel voor mentale gezondheid
Gwendolyn Goubin begon natuur voor te schrijven als onderdeel van een breder kader van copingstrategieën voor patiënten met mentale klachten. "Veel mensen gaven zelf al aan dat in de natuur vertoeven hen helpt en mentaal oplaadt," legt ze uit. "Voor mezelf wist ik al dat natuur me helpt wanneer ik gestresseerd ben, dus het was zeer herkenbaar en ik ben het extra beginnen aanmoedigen bij patiënten." Na het lezen van het boek Natuur op doktersvoorschrift voelde ze zich wetenschappelijk gesterkt om dit advies te geven, ook bij patiënten die met andere gezondheidsproblemen kampten, zoals hypertensie, chronische pijn, obesitas of diabetes.
Hoe schrijf je natuur voor?
Gwendolyn’s aanpak is organisch en afgestemd op de individuele patiënt. Ze bespreekt samen met de patiënt wat ze kunnen doen om zich beter in hun vel te voelen. "Ik maak zelf nooit een papieren voorschrift, maar soms geef ik, bijvoorbeeld bij arbeidsongeschiktheid, wel een duidelijke huiswerkopdracht, zoals dagelijks 30 minuten wandelen in het groen," vertelt ze. Bij de volgende afspraak bespreekt ze samen met de patiënt hoe het is gegaan, wat goed werkte en welke drempels er misschien waren.
Voor wie is natuur op voorschrift?
Natuur op voorschrift is vooral effectief voor patiënten met stressklachten, burn-out of surmenage. Gwendolyn merkt op dat het ook voordelen kan hebben voor mensen met andere aandoeningen, zoals hypertensie, chronische pijn, obesitas of diabetes. "De natuur biedt niet alleen rust, maar helpt ook om de geest te verfrissen, wat in het herstelproces belangrijk kan zijn."
De reacties van patiënten
"Enkelen zeggen dat het niks voor hen is en dan dring ik niet aan, maar de meeste mensen willen het een kans geven," aldus Gwendolyn. Ze merkt dat patiënten vaak melden dat natuurwandelen hen daadwerkelijk helpt om even tot rust te komen, bijvoorbeeld bij stress of angstklachten.
Obstakels en oplossingen
Slecht weer bestaat niet, slechte kledij wel!
Zoals bij elke therapie kunnen er obstakels zijn. Gwendolyn wijst erop dat slecht weer een drempel kan vormen. "Goede kleding is vaak de oplossing voor slecht weer," zegt ze, met een glimlach. "Slecht weer bestaat niet, slechte kledij wel!" Mobiliteitsproblemen kunnen ook een uitdaging zijn, maar Gwendolyn is enthousiast over de nieuwe zitbanken die de stad Gent heeft geplaatst, wat de toegankelijkheid vergroot. Voor patiënten die zich onveilig voelen in de natuur, adviseert ze om samen met een vriend of familielid te gaan of deel te nemen aan een groepsactiviteit, zoals die van Natuurpunt.
Tips voor collega-huisartsen
De meeste mensen staan ervoor open en vrijwel niemand heeft achteraf spijt.
Gwendolyn raadt haar collega's aan om bij hun patiënten te polsen of ze openstaan voor een wandeling in het groen. Het helpt als je zelf al weet welke groene plekjes er in de buurt zijn. "De meeste mensen staan ervoor open en vrijwel niemand heeft achteraf spijt," zegt ze. Zo kan de natuur niet alleen een rustgevende, maar ook een verbindende kracht zijn.
Gwendolyn’s belangrijkste inzichten
Natuur heeft een positieve invloed op zowel de mentale als fysieke gezondheid. Het is een laagdrempelige en effectieve manier om patiënten te ondersteunen. Gwendolyn merkt zelf ook de voordelen: "Een leuke bijwerking is dat ik in de natuur vaak creatieve ideeën krijg die me soms bij thuiskomst meteen in actie doen schieten. Het effect is vaak dat het me aanzet om mijn verbinding met anderen weer aan te halen."
Je hebt hierbij eigenlijk niets te verliezen
Als huisarts heb je niets te verliezen door de natuur als medicijn voor te schrijven. Het is een eenvoudige, maar krachtige manier om het welzijn van je patiënten te verbeteren – en wie weet, krijg je zelf ook nog wat creatieve energie erbij!