Verloop van de avond
Apotheker Hendrik De Rocker en huisarts dr. Steven Simoens openden de avond met een oproep tot samenwerking. Vervolgens schetste dr. Ellen Van Leeuwen (UGent / wgc Nieuw Gent) de contouren van het probleem: van cijfers over misbruik en praktijkverhalen tot juridische en ethische kwesties. Ze benadrukte het belang van gezamenlijke verantwoordelijkheid tussen arts en apotheker en stelde concrete tools voor zoals het benzodiazepine-afbouwprogramma en GGG-medicatienazichten. Een getuigenis van twee Gentse straathoekwerkers maakte pijnlijk duidelijk hoe medicatie ook op straat circuleert en het shoppinggedrag toeneemt – steeds meer onder jongeren.
In het tweede deel wisselden de deelnemers in wijkgerichte praatten van gedachten over drie realistische casussen, waarbij telkens werd ingezoomd op interdisciplinaire samenwerking, communicatie en preventie.
Inzichten uit de casussen
De gesprekken toonden de complexiteit van medicatiemisbruik: van emotionele chantage tot meervoudige voorschriften en moeilijk opvolgbare pijnpatiënten. Enkele opvallende vaststellingen:
- Artsen willen meer duidelijkheid over wie mag voorschrijven binnen een praktijk, en pleiten voor zorgcontracten met patiënten.
- Apothekers voelen zich soms onder druk gezet om toch af te leveren, en vragen om betere communicatie via bv. eHealthbox of de telefoon.
- Samenwerking met specialisten is wisselend: psychiaters worden vaak als constructief ervaren, pijnklinieken minder.
- Digitale tools zoals VIDIS bieden kansen, bvb om de aflevergeschiedenis te zien en te zien wat andere artsen voorschrijven, maar zijn nog onvoldoende gekend of gebruikt.
- Er is nood aan kleinere verpakkingen van risicomedicatie en richtlijnen rond meldingen.
Aanbevelingen voor de praktijk
Voor artsen:
- Communiceer via vrije tekst op het e-recipe voorschrift om een eerstvolgende afleverdatum te melden aan de afleverende apotheek.
- Vermijd het voorschrijven van verslavingsgevoelige middelen bij eerste consult.
- Werk met zorgcontracten, en deel afspraken met apothekers.
Voor apothekers:
- Neem initiatief bij twijfel of misbruik (bv. bel de arts).
- Meld zorgwekkend gedrag, ook al is opvolging niet altijd gegarandeerd.
- Een ‘geen voorraad’-strategie kan tijd creëren voor overleg.
Beleidsniveau:
- Verslavingsgevoelige middelen moeten beschikbaar zijn in kleinere verpakkingen.
- Er is dringend nood aan een veilig digitaal communicatiekanaal voor zorgverleners.
- Lokale overlegplatformen (bv. met pijnklinieken) kunnen samenwerking versterken.
Slotboodschap: artsen en apothekers, leer elkaar persoonlijk kennen!
De strijd tegen medicatiemisbruik kent geen pasklare antwoorden, maar wél gedeelde verantwoordelijkheid. Lokale MFO’s, zoals deze avond in Gent, bieden een unieke kans om ervaringen te delen, concrete afspraken te maken en het wederzijdse vertrouwen tussen arts en apotheker te versterken. Want alleen samen staan we sterk.
Een lokaal MFO organiseren helpt om elkaar persoonlijk te leren kennen en samenwerkingsafspraken te maken. Doen!
Wil je graag een MFO organiseren met je LOK? Check dan dit handige stappenplan.