Als huisarts speel je een cruciale rol in het signaleren van hittegerelateerde gezondheidsrisico’s en het begeleiden van kwetsbare patiënten tijdens deze warme periodes. Ons kernteam Planetaire Gezondheid deelt deze zomertip graag met jou, inclusief praktische adviezen en een waardevolle getuigenis van collega-huisarts Dr. Michael McMahon.
De impact van hitte op kwetsbare patiënten
Hoge temperaturen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, vooral bij bepaalde risicogroepen:
-
Ouderen en mensen met beperkte mobiliteit
-
Patiënten met chronische aandoeningen zoals hartfalen, diabetes of nierproblemen
-
Kinderen en mensen met mentale kwetsbaarheden
-
Mensen die bepaalde medicatie gebruiken, zoals diuretica, die het risico op uitdroging verhogen
De combinatie van hitte en deze kwetsbaarheden kan leiden tot uitdroging, verslechtering van chronische ziekten, en in ernstige gevallen tot ziekenhuisopnames of zelfs overlijden.
Praktische tips voor huisartsen: hoe kan jij je patiënten beschermen?
-
Signaleren en anticiperen: Wees extra alert bij kwetsbare patiënten tijdens warme periodes. Informeer hen over het belang van voldoende drinken en koel blijven.
-
Medicatie herzien: Overweeg het tijdelijk aanpassen van medicatie die uitdroging of een verstoorde vochtbalans kan veroorzaken (check het handige overzicht van het BCFI), zoals diuretica of bepaalde bloeddrukmedicatie. Doe dit altijd in overleg met de patiënt en volgens hun klinische toestand.
-
Educatie: Informeer patiënten over hittepreventie: zoek schaduw op, draag luchtige kleding, vermijd zware inspanningen op warme momenten en herken vroege symptomen van uitdroging en oververhitting.
-
Samenwerking: Betrek ook mantelzorgers en familie om ondersteuning te bieden aan kwetsbare patiënten.
Een voorbeeld uit de praktijk
“Tijdens de hittegolf in juni 2023 maakte ik me extra zorgen over mijn patiënten met hartfalen,” vertelt Dr. Michael McMahon. “Bij één patiënt heb ik tijdelijk de diuretica stopgezet om het risico op acute nierinsufficiëntie te vermijden, aangezien uitdroging tijdens extreme warmte extra gevaarlijk kan zijn. Na de hittegolf kon ik deze medicatie veilig hervatten. Dit voorbeeld benadrukt hoe belangrijk het is om de impact van hitte op de gezondheid actief mee te nemen in onze medische beslissingen.”
Waarom dit ook een planetair gezondheidsvraagstuk is
De toenemende frequentie en intensiteit van hittegolven zijn direct gerelateerd aan klimaatverandering, een centraal thema binnen planetaire gezondheid. Klimaatverandering zorgt ervoor dat zulke periodes vaker en intenser voorkomen. Dat heeft een directe impact op de gezondheid van veel van je patiënten, zeker de kwetsbaren.
Behalve de voorgaande tips, is het ook belangrijk dat we ijveren voor meer groen in onze stad om te kunnen afkoelen. De 3-30-300-regel biedt hiervoor een praktische leidraad: iedere Gentenaar moet vanuit zijn/haar woning 3 bomen kunnen zien, in een wijk verblijven met minstens 30% boombedekking en op maximaal 300 meter van een park wonen. Zo maken we onze zorgpraktijken en stad toekomstbestendig!
Wil jij weten hoe je jouw patiënten nog beter kan begeleiden tijdens hitteperiodes?
De hierboven besproken tips vormen een goede basis om je patiënten veilig door warme periodes te helpen. Daarnaast delen we graag een praktijkvoorbeeld van Dr. Michael McMahon: in zijn vorige praktijk, WGC Nieuw Gent, ontwikkelden ze een protocol dat klaarstaat bij elke aangekondigde hittegolf. Dit protocol bevat o.a. een wachtzaalpresentatie om patiënten te informeren en communicatietips voor elke discipline binnen de praktijk. Zo wordt hittepreventie een gezamenlijke en gestructureerde aanpak.
Wil je dit praktische protocol gebruiken in jouw praktijk?
Download hier het hitteprotocol, ontwikkeld door WGC Nieuw Gent
Blijf koel en zorgzaam deze zomer – jouw patiënten rekenen op jou!